“`html
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile birlikte Riyad’da gerçekleştirdiği toplantıda, Suriye’de yeni bir iş birliği dönemine adım attılar.
Bugün Washington’da düzenlenecek olan Türkiye-ABD Suriye Çalışma Grubu toplantısında, IŞİD ile mücadele kapsamında cezaevleri ve kampların durumu gibi kritik konular ele alınacak. Ayrıca, uygulanan yaptırımların kaldırılması gibi meseleler de masada olacak.
Dışişleri Bakanlığı yetkililerine göre, Türkiye-ABD Suriye Çalışma Grubu toplantısı 20 Mayıs’ta Washington’da toplanacak.
Bu toplantıya Türkiye, Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz başkanlığındaki bir heyetle katılacak. ABD heyeti ise Dışişleri Bakan Yardımcısı Christopher Landau tarafından yönetilecek.
İki ülkenin dışişleri bakanlıkları arasında yürütülecek olan toplantılar, hem zamanlama hem de içerik açısından Türkiye ve ABD arasında yeni bir iş birliği sürecini simgeler nitelikte önemli bir gelişme sunmaktadır.
Suriye ile ilgili en üst düzeydeki kapsamlı görüşmelerin, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Trump arasında 5 Mayıs’ta gerçekleştirdikleri telefon görüşmesinde yapıldığı bilinmektedir.
Bu görüşme sonrasında İletişim Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada, Erdoğan’ın Trump’a Suriye’ye uygulanan yaptırımların kaldırılması yönünde bir çağrıda bulunduğu ifade edilmiştir.
İki liderin bu buluşmasının ardından gelen haberler, Beyaz Saray’ın yaptırımların kaldırılmasına ılımlı bir bakış açısı sergilediğini gösteriyor.
Trump, 13 Mayıs’ta Suudi Arabistan’da yaptığı açıklamada, Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılmasına yönelik kararını aldığını ve bu süreçte Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Veliaht Prens Selman’ın görüşmelerinin önemli bir rol oynadığını belirtmiştir.
Ancak asıl dikkat çekici gelişme, Trump’ın 14 Mayıs’ta Riyad’da Suriye’nin geçiş dönemi Devlet Başkanı Ahmed Şara ile gerçekleştirdiği görüşmedir. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu toplantıya telekonferans ile katılmıştır.
Riyad toplantısının hemen ardından ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ile Antalya’da bir üçlü toplantı gerçekleştirdi.
Şeyban, Fidan ve Rubio Antalya’da bir araya geldiler
Antalya’daki bu buluşma, Trump ve Şara arasındaki görüşmede ele alınan konuların derinlemesine tartışılmasında ve bu ilişkilerin daha ileri taşınmasında Türkiye’nin rolünün belirlenmesi açısından önemli bir adım oldu.
Washington’daki bu toplantının, önceliklerin belirlenmesi ve gelecekte atılacak adımların somutlaştırılması açısından kritik bir öneme sahip olduğu vurgulanmaktadır.
Öncelikli Konular Neler?
Türk dışişleri kaynakları, Türkiye ve ABD’nin Suriye politikalarındaki öncelikleri masaya yatıracaklarını ve özellikle güvenlik ile istikrar konularında iş birliği fırsatlarını inceleyeceklerini ifade ettiler.
IŞİD ile mücadelenin her toplantıda olduğu gibi bu görüşmede de sıkça gündeme geleceği, Türkiye’nin yeni Suriye yönetimine desteğinin değerlendirileceği bilgileri arasında yer almaktadır.
Bu konu, ABD Başkanı Trump’ın Şara ile yaptığı görüşmede yer aldığı için daha fazla önem kazanmış durumda.
Beyaz Saray’dan gelen açıklamalara göre, Washington’un Şam’dan, IŞİD ile mücadelede, yabancı teröristlerin ülkeden sınırdışı edilmesinde ve IŞİD üyelerinin tutulduğu kampların kontrolünde beklediği obijektifler bulunmaktadır.
Antalya’daki toplantıda da bu konunun ayrıntılı bir şekilde ele alındığı kaydedilmektedir.
Washington’daki toplantıda, Suriye’deki kamplar üzerine iş birliğinin tartışılacağı Dışişleri kaynaklarınca belirtilmektedir.
Şu an itibarıyla, yaklaşık 10 bin IŞİD üyesinin tutulduğu cezaevleri bulunmakta ve bunların etrafında 50 bin kadar aile bireyinin yaşadığı kamplar, Halk Savunma Birlikleri (YPG) öncülüğündeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından yönetilmektedir.
SDG, ABD liderliğindeki IŞİD ile mücadele koalisyonuyla ortak çalışma yürütmektedir. Türkiye ise YPG’yi “terör örgütü” olarak tanımaktadır.
ABD Askerlerinin Çekilmesi Mümkün Mü?
ABD Başkanı Trump’ın Şara’dan IŞİD kamplarının kontrolünü devralmasını istemesi, Türkiye’de Amerikan askerlerinin bu topraklardan çekilme ihtimalini güçlendirmiştir.
Dışişleri Bakanlığı kaynakları, Washington’daki toplantıda, “ABD tarafının Suriye’deki askeri unsurlarının toparlanmasıyla ilgili bilgi vermesi bekleniyor.” şeklinde açıklamalarda bulundu.
ABD’nin Suriye’de yaklaşık 1400 kadar askeri bulunduğu bilinen bir gerçek. Trump’ın Suriye’deki birliklerin çekilmesi fikrine sıcak baktığı ancak IŞİD ile mücadelenin aksamaması konusunda da oldukça dikkatli olduğu değerlendirmeleri yapılmaktadır.
Türkiye, ABD’nin YPG ile iş birliğinin sonlanması ve askerlerin bölgeden çekilmesi için Suriye, Ürdün, Irak ve Lübnan ile ortak bir mekanizma geliştirmeye çalışmaktadır.
Bölgedeki ülkelerin, Suriye topraklarında ortak bir operasyon merkezi kurma niyetinde olduğu düşünülüyor.
Suriye’ye Yönelik Yaptırımlar Ne Zaman Kaldırılacak?
Washington’daki görüşmelerde diğer bir önemli konu, ABD’nin uygulamakta olduğu yaptırımların kaldırılması süreci olacak.
İki ülkenin diplomatları, yaptırımların kaldırılmasına dair süreç ve takvim hakkında detaylı bir değerlendirme yapacaklar.
Türkiye, uzun zamandır ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinden Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması talebinde bulunmaktaydı.
ABD’nin bu adımı atması halinde, AB için de bir model olacağına inanan Türkiye, savaş sonrası ülkenin yeniden inşası ve Suriyelilerin geri dönüşü için yaptırımların kaldırılmasının büyük bir fırsat olacağına dikkat çekiyor.
Amerikan basınında yer alan haberlere göre, ABD Dışişleri ve Hazine bakanlıklarında yaptırımların kaldırılmasına yönelik teknik çalışmalara başlanmıştır.
Yaptırımların tamamen kaldırılması sürecinin zaman alabileceği, ancak ABD’nin ilk etaptaki yatırımlar için muafiyetler ilan edebileceği bilgisi de dikkat çekmektedir.
Ankara’da yapılan değerlendirmelerde, bu sürecin uzun olabileceği ancak Trump’ın konuyla ilgili iradesini ortaya koymasının büyük önem taşıdığı vurgulanmaktadır.
“`
